Нашар көретіндерге арналған нұсқа 
Сіз Maqsut Narikbayev University Халықаралық экономика мектебіне оқуға түскіңіз келе ме? Алайда мамандық таңдау, оқу барысы және мансаптық мүмкіндіктер туралы сұрақтарыңыз бар ма? Онда бұл нұсқаулық осы маңызды сұрақтарға жауап беруге көмектеседі.
ХЭМ жеті бакалавриат бағдарламасын ұсынады: алтауы бизнеске бағытталған және іскерлік әкімшілендіру бакалавры (BBA) дәрежесін береді, және халықаралық қатынастар бағдарламасы, ол гуманитарлық ғылымдар бакалавры (BA) дәрежесін тағайындайды. Барлық бағдарламалар толық аккредиттелген және ағылшын тілінде оқытылады. Оқытушылар құрамының басым бөлігі әлемнің жетекші университеттерінен магистрлік және PhD дәрежелері бар, сондай-ақ беделді кәсіби сертификаттарға ие және халықаралық әрі қазақстандық алдыңғы қатарлы компанияларда мол жұмыс тәжірибесі бар мамандардан тұрады.
Бірінші курс студенттері үшін басты сынақтардың бірі – ағылшын тілінде оқу. Алғашқы жылы ағылшын тілін жетілдіруге мүмкіндік берілгенімен, бұл үздіксіз жүруі тиіс процесс, өйткені ағылшын тілі үлгерімге де, болашақ кәсіби мүмкіндіктерге де тікелей әсер етеді.
Экономика және деректер ғылымы саласындағы іскерлік әкімшілендіру бакалавры (BBA)
ХЭМ-де алғаш іске қосылған бағдарлама және 2005 жылы мектептің құрылуына негіз болған бағыт. Бүгінде бұл бағдарлама түлектер қауымдастығы жағынан ең ірісі саналады. Бірнеше жыл бұрын бағдарлама қайта қаралып, экономика мен деректер ғылымын біріктіретін жаңа форматта ұсынылды, себебі бұл екі сала өзара тығыз байланысты. Деректер ғылымы саласындағы көптеген жетекші мамандардың экономика бойынша білімі бар екені жиі байқалады. Бұл құбылыс кездейсоқ емес. Мәселен, Microsoft компаниясындағы экономист әрі деректер ғылымының маманы Сьюзан Эйти осының нақты дәлелі бола алады. Бұл бағдарлама жыл сайын «Атамекен» ҰКП рейтингінде үздік көрсеткіштерге ие болып келеді және 2025 жылы 53 бағдарламаның ішінде бірінші орынды иеленді.
Артықшылықтар
| • Ел деңгейіндегі (макроэкономика) және компания деңгейіндегі (микроэкономика) экономиканың қалай жұмыс істейтінін түсінуге мүмкіндік беретін терең теориялық білім алу. • Деректер ғылымы бағыты бойынша міндетті пәндерді оқу арқылы мәліметтерді жинау мен басқару, код жазу, деректерді визуализациялау және талдау, сондай-ақ машиналық оқыту дағдыларын меңгеру. R және Python бағдарламалау тілдерін жан-жақты игеру. • Мансап мүмкіндіктерінің кең ауқымы: бизнес саласы, мемлекеттік ұйымдар (Ұлттық Банк, Ұлттық экономика министрлігі, Қаржы министрлігі, Қазақстанның Даму Банкі және т.б.), зерттеу орталықтары мен институттар. • Қазіргі таңда деректер ғылымы жасанды интеллект (AI) қолданылатын серпінді дамып келе жатқан сала. Деректер ғылымы мамандары қашықтан жұмыс істеу мүмкіндігіне ие және жергілікті әрі шетелдік компаниялардан сұранысқа ие, сонымен қатар, олар еңбек нарығында бәсекелік артықшылықтарға ие. • Қазақстанда деректер мамандарының орташа жалақысы шамамен 1 миллион теңгені құрайды. Экономика мен деректер ғылымының үйлесімі бұл артықшылықтарды одан әрі арттыра түседі. Қазақстанда және шетелде магистратура мен PhD бағдарламаларында оқуын жалғастыруға мүмкіндіктер бар. Экономика саласындағы магистрлік және докторлық бағдарламалар халықаралық деңгейде жоғары беделге ие және кең таралған. Бұл бағдарламалар ХЭМ-де де ұсынылады. • MNU Экономикалық зерттеулер орталығы (Center for Economic Research) үздік студенттерге орталық командасымен бірлесіп ғылыми жобаларға қатысуға және ғылыми көмекші (Research Assistant) ретінде жұмыс істеуге мүмкіндік береді. |
Мүмкін болатын қиындықтар
| • Экономика – күрделі әлеуметтік ғылым, ал ХЭМ-дегі Экономика және деректер ғылымы бағдарламасы ең күрделі бағдарламалардың бірі болып саналады. Ол жоғары деңгейдегі математикалық дағдыларды, аналитикалық ойлауды және ақпаратты сыни тұрғыдан бағалай білу қабілетін талап етеді. Бұл бағдарлама деректермен жұмыс істеуді және есептерді шешуді ұнататын студенттерге арналған. Ол студенттерді сандық талдау саласында жоғары біліктілікке ие маман-талдаушылар мен зерттеушілер ретінде даярлауға бағытталған. • Бағдарламаның оқу жоспары сіздің ата-аналарыңыз оқыған Экономика бағдарламасынан айтарлықтай ерекшеленеді. Кеңес дәуірінде экономика бухгалтерлік есеп, менеджмент, қаржы және кәсіпорын экономикасының жиынтығы болса, бүгінде әлемде экономика мүлде басқа сипатқа ие. Бізде Кәсіпорын экономикасы немесе Экономикалық ілімдер тарихы сияқты пәндер оқытылмайды, біздің бағдарламамыз халықаралық университеттердің академиялық стандарттарына сәйкес құрылған. • Студенттер үшін ең күрделі болуы мүмкін міндетті пәндер қатарына мыналар жатады: • Математика 1 және Математика 2 • Микроэкономика 1 және • Микроэкономика 2 • Макроэкономика 1 және • Макроэкономика 2 • Статистика • Эконометрика • Уақыттық қатарлар эконометрикасы • Панельдік деректер эконометрикасы • Деректер ғылымы 1 және Деректер ғылымы 2 • Деректерді визуализациялау Математикаға деген қызығушылықпен қатар, жоғары деңгейдегі ағылшын тілі де қажет. |
Қаржы саласындағы Іскерлік әкімшілендіру (BBA)
ХЭМ ұсынатын Қаржы саласындағы Іскерлік әкімшілендіру (BBA) бағдарламасы – Қазақстандағы CFA University Affiliation Program-мен ресми түрде танылған жалғыз бакалавриат бағдарламасы. Бұл бағдарлама CFA Level I емтиханының мазмұнының кемінде 70% қамтитынын растайды. CFA қаржы саласындағы мамандар үшін әлемдегі ең беделді халықаралық сертификаттардың бірі. Бағдарламаның CFA Institute-пен халықаралық байланысы оның академиялық құндылығын арттырып, жұмысқа орналасу мүмкіндіктерін кеңейтеді. Бағдарлама «Атамекен» ҰКП рейтингінде жоғары орынға ие болып, 2025 жылы 64 бағдарламаның ішінен 2-орынды иеленді.
Артықшылықтар
| • Қаржы, инвестиция және активтерді басқару саласында терең білім алу арқылы еңбек нарығында бәсекеге қабілеттілікке ие болу. • Бакалавриат бағдарламасымен қатар, CFA Level I емтиханына дайындалу мүмкіндігі. • Кәсіби тәжірибесі бар және CFA иегерлері бар оқытушылар құрамы. • Ірі халықаралық және жергілікті қаржы ұйымдарында жұмыс істейтін түлектерден құралған берік кәсіби қауымдастық. • CFA емтиханын тапсыру үшін стипендия алу мүмкіндігі және мансап мүмкіндіктері, қаржы нарығындағы соңғы трендтер және кәсіби дағдыларды дамытуға бағытталған онлайн іс-шараларға қатысу мүмкіндігі. • ACCA курстарын оқу арқылы Бухгалтерлік есеп саласында қосымша мамандану (minor) алу мүмкіндігі. Бұл ACCA аккредитациясы аясында емтихандардан босатылуға жол ашады (сәтті аяқталған жағдайда – Бухгалтерлік есеп бағдарламасының барлық артықшылықтары бонус ретінде ұсынылады). |
Мүмкін болатын қиындықтар
| • Бағдарламаның оқу жүктемесі жоғары, бұл ол өзін-өзі ұйымдастырудың мықты дағдыларын және ұқыптылықты талап етеді. • Математикалық және аналитикалық дағдыларға қойылатын талап жоғары. Үлестірмелі материалдар мен CFA емтихандарының көп бөлігі ағылшын тілінде жүргізілетіндіктен, ағылшын тілін тереңдетіп білу қажет. • Қаржылық кейстерді талдау кезінде қалыптан тыс ойлай білу және сыни тұрғыда ойлау қабілеттері талап етіледі, бұл тәсілге үйренбеген студенттер үшін қиындық тудыруы мүмкін. Біз бұл дағдыларды дамытуға бағытталған курстар ұсынамыз, алайда оларды меңгеру үшін табандылық пен қажырлы еңбек қажет. • Оқу барысында уақытты тиімді басқару және өзіндік тәртіп аса маңызды, сондай-ақ болашақ кәсіби қызметте жұмыс процесін өз бетінше ұйымдастыра білу және қатаң кәсіби стандарттарды ұстану қажет болады. |
Бухгалтерлік есеп саласындағы іскерлік әкімшілендіру (BBA)
Бағдарлама ACCA (The Association of Chartered Certified Accountants) – бухгалтерлік есеп және қаржы саласындағы кәсіби мамандарға арналған беделді халықаралық сертификат беретін жаһандық кәсіби ұйым тарапынан аккредиттелген. Бағдарламаны сәтті аяқтаған жағдайда, сіз 13 ACCA емтиханының 9-ынан босатылу мүмкіндігіне ие боласыз (бұл университеттер үшін мүмкін болатын ең жоғарғы босатылым саны). Бағдарлама «Атамекен» ҰКП рейтингінде жоғары орындарды иеленіп келеді – 2025 жылы Қазақстан бойынша 58 бағдарламаның ішінде 2-орынға ие болды.
Артықшылықтар
| • Бағдарлама тәжірибеге бағытталған. Сәтті аяқтағаннан кейін өмір бойына қажет болатын қолданбалы мамандық иесі атанасыз. Бұл бағдарлама түлектерінің үштен бірінен астамы Қазақстандағы Big 4 компанияларының бірінен жұмысқа ұсыныс алады. • Бағдарламаны сәтті аяқтау арқылы сіз Халықаралық қаржы есептілігінің стандарты (IFRS) мен бухгалтерлік есеп бойынша терең білім аласыз. Барлық оқытушылар – Қазақстанда және шетелде жұмыс тәжірибесі бар ACCA иегерлері. • Бағдарлама 2029 жылға дейін ACCA тарапынан толық аккредиттелген. • ACCA 120-дан астам елде танылады. Бұл 1900-жылдары құрылған, бұл ұйым уақыт пен адамдар сынынан өткен. • ACCA сертификаты Қазақстан мен шетелдегі халықаралық компанияларға жол ашады. Егер болашақта қаржы директоры (CFO) болуды армандайтын болсаңыз, бұл бағдарлама осы мақсатқа бастайтын тамаша жол болуы мүмкін. • Жоғары әлеуметтік мәртебе мен бедел. • Бастапқы лауазымдарда да жалақысы жоғары. |
Мүмкін болатын қиындықтар
| • Бағдарлама күрделі және көп күш пен еңбекті талап етеді. Үлкен көлемдегі материалды есте сақтап қана қоймай, тәжірибеде қолдана білу қажет. 9 міндетті ACCA пәнінің әрқайсысы көп уақыт пен күш салуды қажет етеді. • Курстардың күрделілігіне байланысты бірінші талпыныстан өтпей қалу қаупі бар: ХЭМ-дегі ACCA пәндері бойынша сәтсіз тапсыру деңгейі (fail rate) жоғары. • Сонымен қатар, бұл бағдарламадағы пәндер Экономика және Қаржы бағдарламаларымен салыстырғанда математикалық дайындықты азырақ талап етеді. Жақсы базалық математика жеткілікті. Барлығы сіздің оқуға деген ынтаңыз бен табандылығыңызға байланысты. • Диплом алғаннан кейін ACCA-holder мәртебесіне қол жеткізу үшін төрт стратегиялық курсты өз бетіңізше өтіп, емтихан тапсыру қажет болады. Сертификатты алғаннан кейін жыл сайын мүшелік жарнаны төлеу қажет болады. |
Ақпараттық технологиялар саласындағы іскери әкімшілендіру (BBA)
Бұл бағдарлама Хоф қолданбалы ғылымдар университетімен (Германия) серіктестікте жасалған және немістің Бизнес информатика бағдарламасына сәйкес келеді. Хоф университетімен қос диплом алу мүмкіндігі қарастырылған. Бағдарлама IT және бизнес әкімшілігі салаларындағы білімдерді біріктіре отырып, технология мен менеджмент тоғысындағы еңбек нарығында ерекше бәсекелік артықшылықтар ұсынады. Бағдарламалаудан гөрі технологиялардың бизнесте қалай жұмыс істейтінін түсінуге қызығушылық танытатын үміткерлерге арналған бағдарлама. Біз болашақ IT-менеджерлерді, аналитиктерді, стартап құрушылар мен цифрлық кәсіпкерлерді дайындауға ұмтыламыз.
Бағдарлама «Атамекен» ҰКП рейтингінде Менеджмент бағдарламасының аясында бағаланады.
Артықшылықтар
| • Аналитикалық және бағдарламалау дағдыларын дамыту – студенттер бағдарламалау, деректерді талдау, цифрлық трансформация, веб және мобильді әзірлеу негіздерін үйренеді. Заманауи технологиялар — цифрлық экожүйелер, машиналық оқыту және IT-жобаларды басқаруға баса назар аударылады. • Бизнес пен IT саласындағы мамандар стартаптарда, корпорацияларда және консалтингтік компанияларда жоғары сұранысқа ие. • Тәжірибеге бағытталған оқыту – кейс-талдаулар, нақты жобалармен жұмыс жасау және IT-компаниялардағы тағылымдамалар • Мансаптық икемділік — түлектер технологиялық бизнес, IT стартаптар, деректерді талдау, цифрлық маркетинг және бағдарламалық жасақтаманы әзірлеу салаларында жұмыс істей алады. • Мамандықты тереңдету мүмкіндігі — элективтер мен майнорлардың кең таңдауы: графикалық дизайн, кәсіпкерлік, жоба менеджменті, бағдарламалық жасақтаманы әзірлеу және т.б. • Халықаралық деңгей – академиялық ұтқырлық пен қос диплом бағдарламаларына қатысу мүмкіндігі. |
Мүмкін болатын қиындықтар
| • Оқу жүктемесінің жоғары болуы – бағдарламада техникалық және бизнес-курстар біріктірілген, бұл икемді ойлауды және дамыған аналитикалық дағдыларды талап етеді. • Математикалық дайындықтың мықты болуы қажет – түлектер дискретті математика, статистика және алгоритмдерді жетік меңгереді деп күтілуде. • Бағдарламалау барлығына бірдей емес – егер сіз бағдарламау мен техникалық пәндерге қызықпасаңыз, бағдарлама тым күрделі болып көрінуі мүмкін. • Үздіксіз өзін-өзі дамыту – IT саласы өте жылдам өзгереді, сондықтан еңбек нарығында бәсекеге қабілетті болу үшін тәжірибе мен білімді әрдайым жаңартып отыру қажет. • Жоғары бәсеке – IT саласы өте қарқынды дамып келеді және тек ең үздік мамандар ғана жетекші лауазымдарға қол жеткізеді. |
Менеджмент саласындағы іскерлік әкімшілендіру (BBA)
Бизнес-менеджмент – әлемдегі ең танымал бағдарламалардың бірі. Бұл бағдарлама жан-жақты, әмбебап және икемді білім беріп, түлектерді бизнес саласындағы табысты мансапқа дайындайды. Біздің бағдарламада үш негізгі мамандандырудың бірін міндетті түрде игеруге: мүмкіндік береді: Адам ресурстарын басқарудағы мамандандыру (HR), Кәсіпкерлік және инновация саласындағы мамандандыру (E&I) немесе Жеткізу тізбегін басқару мен өнеркәсіптік менеджменттегі мамандандыру (SCM). Сонымен қатар, Менеджмент саласындағы іскерлік әкімшілендіру (BBA)ХЭМ ұсынатын ең икемді бағдарлама: негізгі мамандандыру мен қосымша мамандандыру бағдарламасын (minor) меңгере отырып, сіз өзіңіздің бірегей кәсіби профиліңізді конструктор сияқты қалыптастыра аласыз.
Соңғы бірнеше жылда бұл бағдарлама «Атамекен» ҰКП рейтингінде тұрақты өсім көрсетіп, 2025 жылы менеджмент бағдарламаларын ұсынатын 45 университеттің ішінде 1-орынға ие болды.
Артықшылықтар
| • Түлектер жан-жақты бизнес-профильге ие болады: олар бизнестің барлық салаларын және іскерлік ортаны түсінеді. Бағдарламада экономика, қаржы және бухгалтерлік есептің негіздері, маркетинг, кәсіпкерлік, жобаларды басқару, бизнес-аналитика, іскерлік этика мен коммуникациялар оқытылады. Сонымен қатар, студенттер өздері таңдаған мамандандыруды (HR, SCM, E&I) терең меңгереді. • Үш өзекті және сұранысқа ие мамандандыру бағыттары бойынша кең мүмкіндіктер мен жақсы жұмысқа орналасу перспективалары. Түлектер жекеменшік компанияларда, мемлекеттік органдарда жұмыс істей алады немесе өз бизнесін аша алады. • Серіктес университеттердің бірінде қос диплом алу немесе академиялық ұтқырлық бағдарламасы бойынша оқу мүмкіндігі бар. ХЭМ серіктес университеттерінің басым бөлігі бизнес-менеджмент пен іскерлік басқаруға бағытталған. • Оқытушылар құрамының кәсібилік деңгейі жоғары, олардың арасында салалық тәжірибесі бар мамандар көп. • Бағдарлама халықаралық стандарттарға сай жасалған. Ұсынылып отырған үш мамандандырудың екеуі тиісті саладағы халықаралық кәсіби сертификаттауға толық сәйкес келеді. • Оқыту тек ағылшын тілінде жүргізіледі, бұл шетелде мансап құру мүмкіндігін кеңейтеді. |
Мүмкін болатын қиындықтар
| • ХЭМ-дегі ең қарқынды дамып келе жатқан бағдарламалардың бірі, жыл сайын жақсарып, жаңарып отырады. Жыл сайын талапкерлердің деңгейі артып келеді, сондықтан бәсекелестікке және қарқынды оқу процесіне дайын болу қажет. • Ағылшын тілін белсенді қолдану талап етіледі, ауызша презентацияларды және жазбаша жұмыстарды ағылшын тілінде орындау міндетті. Менеджмент бағдарламасы аудиторияда презентация жасауға көп көңіл бөледі, өз жұмысыңызды таныстырып, жеткізе білуіңіз керек. Егер ағылшын тіліңіздің деңгейі жеткіліксіз болса, оны жақсартуға уақыт пен күш жұмсауыңыз қажет • Бағдарламада мықты математикалық база талап етілетін пәндер бар. Алдыңғы дайындығыңызға байланысты кейбір пәндер күрделі болып көрінуі мүмкін: Математика I, Микроэкономика I, Макроэкономика I, Статистика I және II. • Бірлесе жұмыс істей білу тек оқу үлгерімі үшін ғана емес, болашақта табысты менеджер болу үшін де аса маңызды болғандықтан, бұл бағдарламаның көптеген курстары топтық жобалар мен презентацияларды қамтиды. Сол себепті сіз сыныптастарыңызбен бірлесіп жұмыс істеуге дайын болып, топта жұмыс істеу дағдыларын дамытқаныңыз жөн. • Бағдарлама өте икемді болғандықтан, өз бетімен білім алу және уақытты тиімді басқару қабілеттері қажет. |
Маркетинг саласындағы іскери әкімшілендіру (BBA)
Маркетинг – қарқынды дамып келе жатқан сала, әрі Қазақстанда да, шетелде де жұмысқа орналасу мүмкіндігі жоғары. Алайда бұл бағдарлама тек SMM-мен шектелмейді – ол маркетинг теориясын терең түсінуге және мықты аналитикалық дағдыларды дамытуға бағытталған. Студенттер маркетинг бойынша маманданған біліммен қатар бизнес бағыты бойынша жан-жақты білім алады. Бұл оларға түрлі бизнес салаларын кешенді түрде түсінуге және еңбек нарығында кең кәсіби мүмкіндіктерге ие болуға жол ашады. Сонымен қатар, Data Science бағыты бойынша қосымша мамандандыруды (minor) таңдау түлектердің бәсекеге қабілеттілігін айтарлықтай арттыра түседі.
Артықшылықтар
| • Маркетинг бағдарламасы іскери әкімшілендіру бағытының бір бөлігі ретінде қаржы, менеджмент, экономика және басқа да маңызды бизнес салалары бойынша мықты іргетас қалыптастырады. • Бағдарламада деректерді талдау, нарықты зерттеу, стратегия әзірлеу және трендтерді болжау сияқты бағыттар шығармашылық қырлармен, яғни бренд қалыптастыру, коммуникация және контент-маркетингпен ұштасады. • Сонымен қатар, ағылшын тіліндегі материалдармен жұмысқа баса назар аударылады, бұл студенттерге жаһандық еңбек нарығында бәсекелік артықшылық береді. • Маркетингтің аналитикалық бағыты басым болғанымен, бұл сала креативті ойлау, ерекше жарнама кампанияларын әзірлеу және бірегей бренд қалыптастыру қабілетін де талап етеді. • Бағдарлама аясында студенттер нақты бизнес-кейстерді талдайды, топтық жобалар орындайды, брендтермен жұмыс істейді, бұл олардың практикалық дағдыларын жетілдіруге мүмкіндік береді. • Бүгінде компаниялар стратегиялық көзқарасы бар, аналитикалық ойлайтын маркетологтарды іздейді. Сондықтан түлектер сандық-маркетинг, бренд-менеджмент, маркетингтік талдау, PR, жарнама және басқа да көптеген бағыттарда жұмыс істей алады. • Сонымен қатар, бұл бағдарлама өз кәсібін ашуды жоспарлап жүргендерге де пайдалы болуы мүмкін. Бағдарлама аясында жеке бизнесіңізді қалай ілгерілетуге, клиент тартуға және брендті басқаруға қатысты түсінік қалыптасады. |
Мүмкін болатын қиындықтар
| • Маркетинг саласында деректерді талдау, зерттеу жүргізу, болжау жасау және бәсекелестерді сараптау дағдылары аса маңызды. Бұл салада математика негіздерін білу мен аналитикалық ойлау қабілеті студентке елеулі артықшылық береді. Көпшіліктің түсінігінде маркетинг тек жарнама жасау, контент дайындау немесе әлеуметтік желімен жұмыс істеу ғана болып көрінуі мүмкін. Алайда, шын мәнінде бұл сала күрделі стратегияларды әзірлеуді, бюджетпен жұмыс істеуді және маркетингтік кампаниялардың тиімділігін бағалауды қамтиды. Студенттер деректермен жұмыс істеуге, академиялық және іскерлік мақалаларды оқуға, трендтерді талдауға және ағылшын тілінде есептер жазуға дайын болуы тиіс. Маркетологтарға сұраныс жоғары болғанымен, жақсы жұмысқа орналасу үшін сізге берік портфолио, тиісті тәжірибе және деректерді талдау қабілеті қажет болады. • Менеджмент бағдарламасындағы сияқты, маркетинг саласында да коммуникация дағдыларына ерекше мән беріледі. Көпшілік алдында сөйлеуден қорықпау, өз ойыңызды жүйелі әрі сенімді түрде жеткізе білу – маркетинг саласында аса маңызды. Бұл дағдыларды ағылшын тілінде меңгеру талап етіледі. Егер ағылшын тілі деңгейіңіз жеткіліксіз болса, оны жақсартуға қосымша күш салуға тура келеді. • Сондай-ақ, топпен бірлесе жұмыс істеу қабілеті мен ниеті – сәтті оқу мен болашақ мансаптың кепілі. |
Халықаралық қатынастар (BA)
ХЭМ-дегі ең жаңа, бірақ жылдам танымалдылыққа ие болған «Халықаралық қатынастар» бағдарламасы саясаттану, экономика, әлеуметтік ғылымдар, дипломатия және бизнес салаларын біріктіретін пәнаралық білім беру бағыты.
2025-2026 оқу жылынан бастап бағдарлама құрылымына елеулі өзгерістер енгізіледі. Жаңартылған бағдарлама аясында үш міндетті мамандандыру енгізіледі:
- Мемлекеттік және қоғамдық байланыстар (PR &GR)
- Халықаралық бизнес (IB)
- Халықаралық қатынастардағы деректер аналитикасы (DA in IR).
Бұл өзгерістер түлектердің бәсекеге қабілеттілігін арттыруды көздейді. Олар жаһандық және ұлттық еңбек нарығының қазіргі талаптарына сай заманауи білім мен практикалық дағдыларды меңгеруге мүмкіндік береді.
Артықшылықтар
| • Бағдарламада әртүрлі салалар бойынша терең маманданған, жоғары білікті оқытушылар дәріс береді. Олардың үлкен бөлігі PhD дәрежесінің иегерлері. • Оқу ағылшын тілінде және халықаралық стандарттарға сай жүргізіледі, бұл сапалы білім алуға мүмкіндік береді. • Бағдарлама қазіргі саяси, әлеуметтік және экономикалық үдерістерді, сондай-ақ жаһандық трендтер мен құбылыстарды терең талдай білуді қамтамасыз ететін кәсіби білім мен аналитикалық дағдыларды қалыптастырады. • Бағдарлама мазмұнының заманауилығы, академиялық талаптардың жоғары болуы және үздік оқуды талап етуі түлектердің, соның ішінде шетелдік жоғары оқу орындарының магистратурасына түсу мүмкіндігін едәуір арттырады. • Екінші шет тілін меңгеру, сондай-ақ жаңа мамандандыру бағыттары мен қосымша мамандандыру (minor) аясында алынған терең білім мен дағдылар түлектердің еңбек нарығындағы бәсекеге қабілеттілігін едәуір арттыра алады. • Студенттер үшін ҚР Сыртқы істер министрлігі, халықаралық ұйымдардың өкілдіктері (мысалы, Азиядағы Өзара Ықпалдастық және Сенім Шаралары жөніндегі Кеңес), сондай-ақ таңдалған бағыт пен қосымша мамандандыруға (minor) сәйкес келетін мемлекеттік мекемелер мен компанияларда кәсіби тәжірибеден өту мүмкіндігі қарастырылған. • Бағдарламаны жоғары GPA-мен сәтті аяқтаған түлектер үшін ұлттық және халықаралық ұйымдарда жұмысқа орналасу мүмкіндіктері жоғары. • Студенттерге академиялық тұрғыда даму, ғылыми жобалар мен бастамаларға қатысу мүмкіндігі беріледі. Бұл бағытта MNU Зерттеу орталығының жобаларына қосылу да қарастырылған. |
Мүмкін болатын қиындықтар
| • Жоғары академиялық стандарттар мен оқу үлгеріміне қойылатын талаптар көп еңбекті қажет етеді. Студенттерге үлкен көлемдегі материалды меңгеру (оның ішінде ауқымды мәтіндерді оқу) және жеке де, топта да тиімді жұмыс істеу қажет болады. • Академиялық жазу мен ауызша баяндама жасау дағдыларына қойылатын талаптар өте жоғары және тек ағылшын тілінде жүзеге асырылады. Ағылшын тілі деңгейіңізді үнемі жетілдіріп отыруыңыз қажет. • Жаңа енгізілген талап – математикалық сауаттылық. Сандық деректермен жұмыс істеу қабілеті бұл бағдарламада, басқа ХЭМ бағдарламаларындағы сияқты, енді міндетті болып табылады. Қазіргі таңда IR (Халықаралық қатынастар) бакалавриаты ХЭМ-де мамандық бойынша жұмыспен қамтылу тұрғысынан объективті қауіп-қатерлері бар жалғыз бағдарлама болып саналады. Бұл ең алдымен түлектер үшін өз саласына сай бос жұмыс орындарының шектеулі болуына және сол орындарға деген жоғары бәсекелестікке байланысты. Көп талапкерлер Қазақстан Республикасы Сыртқы істер министрлігін (СІМ) және оның құрылымдық бөлімшелерін армандаған жұмыс орны ретінде қарастырады. Алайда, Сыртқы істер министрлігінде бос жұмыс орындары өте аз және ол орындарға бәсеке аса жоғары деңгейде өтеді. Осыған ұқсас жағдай халықаралық ұйымдар мен шетелдік дипломатиялық өкілдіктерде де байқалады. Егер сіз осы ұйымдарда жұмыс істеуді жоспарласаңыз, бәсекеге қабілеттілігіңізді айтарлықтай арттыруға дайын болуыңыз қажет. Атап өтілген мекемелерде жұмыс істеуді қаласаңыз: – GPA-ны (орташа балды) жоғары деңгейде ұстау, – екінші шет тілін жақсы меңгеру, – магистратурада, тіпті PhD-де оқу, – көптеген ақысыз және жоғары бәсекелі тағылымдамалардан өту талап етіледі. Алайда, міндетті мамандандыру мен қосымша мамандандыру (Minor) аясында қосымша құзыреттерді игеру арқылы басқа да жақын салаларда жұмысқа орналасу мүмкіндігі бар. |
Мамандығына қарамастан, әрбір талапкер білуі қажет негізгі мәліметтер:
- • Академиялық адалдық – университеттің негізгі қағидаларының бірі. Әрбір емтиханға кемінде екі бақылаушы қатысады және бейнежазба жүргізіледі. Академиялық адалдық ережелерін бұзу емтихан нәтижесінің жойылуына әкеледі, ал аса ауыр бұзушылық орын алса, университеттен шығару мәселесі қаралуы мүмкін.
- • Университеттегі оқу мектепке қарағанда әлдеқайда көп дербестік пен уақытты басқару дағдыларын талап етеді. Уақытыңызды жоспарлауға, басымдықтарды дұрыс анықтауға және өз бетіңізбен жұмыс істеуді үйренуіңіз қажет.
- • Сабаққа қатысып, белсенді болу көп жағдайда жеткіліксіз. Жақсы оқу үлгерімі үшін міндетті түрде өзіндік дайындық қажет: сабаққа алдын ала дайындалу (оқулықтар оқу, лекцияларды талдау, кейстерді қарастыру), үй тапсырмаларын, курстық жұмыстарды орындау, есептер шешу, эссе жазу, презентацияларға, емтихандар мен тесттерге дайындалу.
- • Бір қарапайым ереже бар: аудиториялық жұмыстың әрбір сағатына кем дегенде екі сағаттық өзіндік жұмыс болу қажет. Яғни, күніне орта есеппен 4-6 сағат оқуға арнауға дайын болу қажет. Бұл көрсеткіштер сіздің дайындық деңгейіңізге, уақытты басқару қабілетіңізге және өтіп жатқан курстардың күрделілігіне байланысты өзгереді.
ХЭМ-де кездескенше!
